0%
Question 1: "ग्रामसभा" म्हणजे -
A) पंचायत क्षेत्रातील लोक
B) जिल्हा दंडाधिकाऱ्यांनी अधिसूचित केलेले विशिष्ट लोक
C) गावस्तरीय पंचायत क्षेत्रातील मतदार यादीत नोंदणीकृत लोक
D) पंचायतीचे सदस्य
Question 2: भारतात राजस्थानमध्ये पंचायत राजची स्थापना कोणत्या वर्षी झाली?
A) 1952
B) 1956
C) 1959
D) 1960
Question 3: भारतातील पंचायती राज व्यवस्था प्रथम राजस्थान आणि ____ मध्ये सुरू झाली.
A) हरियाणा
B) गुजरात
C) उत्तर प्रदेश
D) आंध्र प्रदेश
Question 4: सामुदायिक विकास कार्यक्रमाचे सार होते -
A) रस्ते बांधणी
B) कुटुंब नियोजन
C) लोकसहभाग
D) सिंचन
Question 5: भारत सरकारने 2 ऑक्टोबर रोजी सामुदायिक विकास योजना सुरू केली -
A) 1950
B) 1951
C) 1952
D) 1953
Question 6: सामुदायिक विकास कार्यक्रमांचे अपयश खालील कारणांमुळे आहे:
A) निधीचा अभाव
B) सरकारी कर्मचाऱ्यांवर अवलंबून राहणे
C) गटबाजी
D) निरक्षरता
Question 7: लोकशाही विकेंद्रीकरण सुचवले होते -
A) महात्मा गांधी
B) विनोबा भावे
C) जयप्रकाश नारायण
D) बलवंत राय मेहता
Question 8: ज्या समितीने लोकशाही विकेंद्रीकरणाची योजना सादर केली ती आहे-
A) राष्ट्रीय विकास परिषद
B) नियोजन आयोग
C) सादिक अली समिती
D) बलवंत राय मेहता समिती
Question 9: पंचायत राजशी संबंधित खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर नाही?
A) पंचायत व्यवस्था ही प्राचीन काळापासून भारतीय ग्रामीण जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे.
B) 15 ऑगस्ट 1993 रोजी 73 वी घटनादुरुस्ती अंमलात आली.
C) ही तीन-स्तरीय जैविकदृष्ट्या जोडलेली रचना आहे.
D) भारतीय संविधानाचे कलम 243ग त्याचे महत्त्व वाढवते.
Question 10: बलवंत राय मेहता समितीच्या अहवालात पंचायती राज संस्था किती पातळ्यांवर स्थापन करण्याचे सुचवले होते?
A) दोन
B) एक
C) तीन
D) चार
Question 11: बलवंत राय मेहता समितीने कोणाला अधिक शक्तिशाली बनवण्याचा सल्ला दिला?
A) ग्रामसभा
B) ग्रामपंचायत
C) पंचायत समिती
D) जिल्हा परिषद
Question 12: पंचायत राज व्यवस्थेत स्थानिक स्वराज्य व्यवस्था कशी असते?
A) गाव(ग्रामपंचायत), गट(पंचायत समिती), जिल्हा आणि राज्य पातळीवर चार-स्तरीय व्यवस्था.
B) गाव(ग्रामपंचायत), गट (पंचायत समिती) आणि जिल्हा पातळीवर तीन-स्तरीय रचना.
C) गाव(ग्रामपंचायत) आणि गट(पंचायत समिती) पातळीवर दोन-स्तरीय व्यवस्था.
D) गाव(ग्रामपंचायत) पातळीवर एक-स्तरीय व्यवस्था.
Question 13: पंचायत राज संस्थांची द्विस्तरीय संघटना सुचविली होती -
A) अशोक मेहता समिती
B) सादिक अली समिती
C) राजमन्नार समिती
D) सरकारिया आयोगाचा अहवाल
Question 14: कोणत्या समितीने राजकीय पक्षांना निवडणूक चिन्हाचा वापर करून पंचायत राज निवडणुकीत खुलेपणाने भाग घेण्याची सूचना केली?
A) बलवंत राय मेहता समिती
B) अशोक मेहता समिती
C) सादिक अली समिती
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 15: 1977 मध्ये केंद्र सरकारने पंचायती राज संस्थेचे कामकाज आणि संरचना सुधारण्यासाठी कोणती समिती नेमली होती?
A) अशोक मेहता समिती
B) रजनी कोठारी समिती
C) राजमन्नार समिती
D) ए.जी. नुरानी समिती
Question 16: कोणत्या समितीच्या अहवालाच्या आधारे देशात पंचायत राज व्यवस्था सुरू करण्यात आली?
A) कृष्णमाचारी समिती
B) बलवंत राय मेहता समिती
C) जी.डी. सेठी समिती
D) एन.जी. रंगा समिती
Question 17: बलवंत राय मेहता समितीच्या शिफारशींनुसार पंचायती राज व्यवस्था कोणत्या वर्षी लागू करण्यात आली?
A) 1956
B) 1958
C) 1959
D) 1961
Question 18: अशोक मेहता समितीने कोणत्या दोन स्तरांवर चर्चा केली?
A) ग्रामसभा आणि जिल्हा परिषद
B) विभागीय समिती आणि जिल्हा परिषद
C) विभागीय पंचायत आणि जिल्हा परिषद
D) पंचायत समिती आणि विभागीय परिषद
Question 19: पंचायत राजशी संबंधित खालील समित्यांची कालक्रमानुसार मांडणी करा आणि खालील पर्यायांमधून योग्य उत्तर निवडा: 1. जी.व्ही.के. राव समिती 2. एल.एम. सिंघवी समिती 3. बी.आर. मेहता समिती 4. अशोक मेहता समिती
A) 2, 3, 1 आणि 4
B) 1, 3, 4 आणि 2
C) 3, 4, 1 आणि 2
D) 4, 3, 2 आणि 1
Question 20: पंचायत राज व्यवस्थेचा आढावा घेण्यासाठी 1977 मध्ये स्थापन करण्यात आलेल्या समितीचे अध्यक्ष कोण होते?
A) बळवंत राय मेहता
B) अशोक मेहता
C) के.एन. काटजू
D) जगजीवन राम
Question 21: पंचायत राजचा पाया आहे -
A) ग्रामसभा
B) ग्रामपंचायत
C) पंचायत समिती
D) जिल्हा परिषद
Question 22: पंचायत समितीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आहेत -
A) प्रधान
B) सरपंच
C) जिल्हा प्रमुख
D) गट विकास अधिकारी
Question 23: जिल्हा परिषदेचे मुख्य कार्य आहे -
A) समन्वय आणि देखरेख
B) ग्रामीण विकास
C) नागरी सुविधा पुरवणे
D) ग्रामीण एकता निर्माण करणे
Question 24: पंचायत राजची मुख्य कामगिरी म्हणजे -
A) राजकीय जाणीवेचा विकास
B) ग्रामीण विकास
C) ग्रामीण समृद्धी
D) ग्रामीण एकता निर्माण करणे
Question 25: पंचायत राजची मुख्य समस्या आहे -
A) गरिबी
B) पक्षीय राजकारण
C) निरक्षरता
D) सामाजिक दुष्प्रवृत्ती
Question 26: स्थानिक खासदार आणि आमदार हे कोणत्या संस्थेचे पदसिद्ध सदस्य आहेत?
A) ग्रामसभा
B) ग्रामपंचायत
C) जिल्हा परिषद
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 27: ग्रामपंचायत निवडणुका घेणे हे यावर अवलंबून असते
A) जिल्हाधिकारी
B) निवडणूक आयोग
C) केंद्र सरकार
D) राज्य सरकार
Question 28: पंचायत समिती ही ब्लॉक पातळीवर ................ आहे.
A) प्रशासकीय प्राधिकरण
B) सल्लागार संस्था
C) सल्लागार समिती
D) यापैकी काहीही नाही
Question 29: खालील गोष्टींसाठी योग्य प्राधान्यक्रम काय आहे? 1. ग्रामसभा 2. पंचायत समिती 3. जिल्हा परिषद उत्तर: खालील पर्यायांमधून निवडा -
A) 2, 3, 1
B) 3, 1, 2
C) 1, 3, 2
D) 1, 2, 3
Question 30: खालीलपैकी कोणते त्रिस्तरीय पंचायत राज व्यवस्थेचा भाग नाही?
A) जिल्हा पातळी
B) गाव पातळी
C) ब्लॉक पातळी
D) तहसील पातळी
Question 31: पंचायत राज व्यवस्था स्वीकारण्यात आली -
A) लोकांना राजकीय जागरूकता प्रदान करणे
B) लोकशाहीच्या अधिकारांचे विकेंद्रीकरण करणे
C) शेतकऱ्यांना शिक्षित करणे
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 32: राजस्थानमध्ये पंचायती राज व्यवस्था कोणत्या जिल्ह्यात सुरू झाली?
A) जैसलमेर
B) श्री गंगानगर
C) नागौर
D) बिकानेर
Question 33: बलवंत राय मेहता समिती कोणत्या वर्षी स्थापन झाली?
A) 1953
B) 1954
C) 1955
D) 1957
Question 34: पंचायत समिती सदस्य -
A) गटविकास अधिकाऱ्यांनी नामनिर्देशित केलेले
B) जिल्हा पंचायत अध्यक्षांनी नामनिर्देशित केलेले
C) जनतेद्वारे थेट निवडले जातात
D) ग्रामपंचायत सदस्यांनी अप्रत्यक्षपणे निवडले जातात
Question 35: पंचायत राज संस्था त्यांच्या निधीसाठी खालील गोष्टींवर अवलंबून असतात:
A) मालमत्ता कर
B) सरकारी अनुदान
C) स्थानिक कर
D) विशेष कर
Question 36: ग्रामपंचायतींच्या उत्पन्नाचा स्रोत काय आहे?
A) जमीन आणि स्थानिक कर
B) जकात आणि बाजार कर
C) मृत्यु कर
D) घर आणि प्राण्यांचे कर
Question 37: विकास गटातील पंचायत समिती म्हणजे -
A) सल्लागार समिती
B) प्रशासकीय प्राधिकरण
C) सल्लागार समिती
D) देखरेख प्राधिकरण
Question 38: जर पंचायत बरखास्त झाली तर निवडणुका किती कालावधीत होतील?
A) 1 महिना
B) 3 महिने
C) 6 महिने
D) 1 वर्ष
Question 39: भारतातील पहिली महानगरपालिका खालीलपैकी कुठे स्थापन झाली?
A) कलकत्ता
B) चेन्नई
C) मुंबई
D) दिल्ली
Question 40: सध्याच्या ग्रामीण स्वराज्य संस्थांची स्थापना खालीलपैकी कोणत्या शिफारशींवर करण्यात आली?
A) आर.आर. दिवाकर समिती
B) अशोक मेहता समिती
C) बलवंत राय मेहता समिती
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 41: 73 व्या घटनादुरुस्तीला मान्यता देणारे पहिले राज्य म्हणजे -
A) मध्य प्रदेश
B) पंजाब
C) आंध्र प्रदेश
D) राजस्थान
Question 42: भारतातील 'पंचायत राज व्यवस्थेचे शिल्पकार' कोणाला म्हणतात?
A) बी. आर. मेहता
B) एल. एम. सिंघवी
C) जी. बी. के. राव
D) आचार्य नरेंद्र देव
Question 43: भारतातील स्थानिक स्वराज्य संस्थेचे खरे जनक कोणाला मानले जाते?
A) लॉर्ड मेयो
B) लॉर्ड रिपन
C) लॉर्ड कर्झन
D) लॉर्ड क्लाइव्ह
Question 44: भारतातील थेट लोकशाहीचे उदाहरण काय आहे?
A) जिल्हा पंचायत
B) नगर पंचायत
C) ग्रामसभा
D) क्षेत्र पंचायत
Question 45: खालीलपैकी कोणते ग्रामपंचायतींसाठी उत्पन्नाचे साधन नाही?
A) शेती उत्पन्नावरील कर
B) मालमत्ता, प्राणी आणि वाहन कर
C) ऐच्छिक देणग्या किंवा भेटवस्तू
D) राज्य सरकारने दिलेले अनुदान
Question 46: खालीलपैकी कोणती समिती पंचायती राज संस्थेशी संबंधित नाही?
A) पी.बी.एन.राव समिती
B) एल.एम. सिंघवी समिती
C) अशोक मेहता समिती
D) बलवंत राय मेहता समिती
Question 47: विकेंद्रीकरण प्रणालीची शिफारस कोणी केली?
A) C. रामगोपालाचारी
B) J.B. कृपलानी
C) बळवंत राय मेहता
D) अशोक मेहता
Question 48: 1957 मध्ये कोणत्या समितीने भारतात प्रथम त्रिस्तरीय पंचायत राजची शिफारस केली?
A) अशोक मेहता समिती
B) सेटलवाड समिती
C) बलवंत राय मेहता समिती
D) हनुमथ्या समिती
Question 49: खालीलपैकी कोणत्या घटनादुरुस्तीमध्ये ग्रामपंचायतींमधील एक तृतीयांश जागा महिलांसाठी राखीव असाव्यात असे म्हटले आहे?
A) 81 वी
B) 84 वी
C) 71 वी
D) 73 वी
Question 50: पंचायत राज संस्थांच्या सर्वोच्च स्तरावर कोणती संस्था आहे?
A) ग्रामसभा आणि पंचायत
B) पंचायत समिती
C) जिल्हा परिषद
D) यापैकी काहीही नाही
Report Card
Total Questions Attempted: 0
Correct Answers: 0
Wrong Answers: 0
--
0 टिप्पण्या